تورکمن نیوز- اخبار میراث فرهنگی و گردشگری: تخريب سنگ نگاره‌هاي 40 هزار ساله تيمره خمين به دليل معدن كاوي، باران‌هاي اسيدي و عوامل انساني ادامه دارد و اين آثار با ارزش همچون سيبل در هدف تيررس و نابودي اين عوامل هستند.
به گزارش سایت خبری تحلیلی ترکمن نیوز، تاكنون بيش از 21 هزار مورد سنگ نگاره در منطقه‌اي به وسعت 150 كيلومترمربع در تيمره شهرستان خمين كشف شده كه قدمت بعضي از آن‌ها به بيش از 40 هزار سال يعني به وراي مرز اسطوره‌ها مي‌رسد و به عنوان پيشاني تاريخ و هنر بشري محسوب مي‌شوند.
محوطه سنگ نگاره هاي تيمره به مثابه كتاب‌هايي سنگي است كه نويسندگان و هنرمندان آن ها، در دوره هاي مختلف، زماني كه انسان هنوز زبان مشخصي براي گويش و خطي براي نوشتن نداشت، به واسطه ترسيم اشكال مختلف برروي سنگ ؛ با يكديگر سخن گفته و زندگي خود و ديگران و حتي محيط اقليمي را تصوير مي كردند.
سنگ نگاره‌هاي تيمره در دهه هاي اخير دستخوش حوادث مختلف شده وبه دلايل متعدد از قبيل اكتشافات مواد معدني ، باران هاي اسيدي، عوامل انساني به بهانه توسعه و خدمات رساني و عمدتا بي خبري مردم از ارزش واقعي اين آثار گرانبها در حال تخريب كامل است.
به گفته مدير پژوهش و باستان شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان مركزي، با فعاليت معدن كاران در دره قرقاب معروف به تيمره واقع درشهرستان خمين ، منظر اوليه سنگ نگاره ها و بسياري از نقوش حك شده بر ديواره دره ها و كوه هاي منطقه مخدوش و تخريب شده است.
اسماعيل شراهي گفت: با فعاليت پنج معدن سنگ تراورتن، سنگ لاشه، سنگ مرمريت و سنگ گرانيت ؛ 200 سنگ نگاره وكتيبه با نقش هاي اصيل و بديع در منطقه تيمره خمين بطور كلي ويران و نابود شده است.
وي بيان كرد: اگرچه با حكم مقام قضايي فعاليت اين معادن؛ اواخر فروردين ماه امسال متوقف شده اما منظر اوليه منطقه تاريخي تيمره و سنگ نگاره هاي آن كه در سال 1389 در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيد، رو به ويراني گذاشته است.
شراهي گفت: سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مركزي بدون درنظرگرفتن ارزش هاي جهاني اين منطقه تاريخي براي فعاليت پنج معدن استخراج سنگ هاي تزئيني در سال 1391 بدون استعلام از ادارات كل ميراث فرهنگي، حفاظت محيط زيست و منابع طبيعي مجوز صادر كرده و با اين اقدام تيشه به ريشه فرهنگ پيشينيان وارد آورده است.
وي با تاكيد بر حفظ و صيانت از اين آثار ارزشمند هويتي و تاريخي توسط همه مسئولان استاني و شهرستاني افزود: با تهيه طرح جامع، تعيين حريم، تعريف ضوابط و مقررات و ابلاغ آن به همه دستگاه هاي دولتي مي توان از سنگ نگاره هاي تيمره در خمين حراست كرد.
پژوهشگرسنگ نگاره هاي ايران نيز با ابراز تاسف از نابودي آثار كهن در دل صخره هاي سخت در منطقه تيمره شهرستان خمين گفت: سنگ نگاره هاي تيمره درحالي كه اسرار نامكشوف بسياري در دل نهفته دارد، با اجراي طرح هاي مختلف عمراني و معدني زير تيغ تيز لودر و بلدوزر قرار گرفته و در حال تخريب و نابودي است.
محمد ناصري فرد افزود: در چند روز اخير معدن كاران بدون در نظر گرفتن اين منطقه تاريخي شروع به حفاري كوه هاي دره منطقه تيمره خمين كردند كه تخريب كتيبه ها و نقوش متعدد آن را باعث شده است.
وي بيان كرد: شمار كتيبه ها و نقوش سنگ نگاره هاي از بين رفته در اين منطقه هنوز برآورد نشده اما بي ترديد تعداد زيادي از نقوش تخريب شده است.
ناصري فرد با انتقاد از بي توجهي برخي از دستگاه هاي اجرايي نسبت به حفظ آثار تاريخي گفت: سازمان صنعت ، معدن و تجارت بدون استعلام از ميراث فرهنگي اقدام به صدور مجوزهايي مي كند كه نتيجه آن ، از بين رفتن آثار بي بديل و تكرار نشدني با راز و رمزهاي بسيار است.
وي افزود: قدمت بعضي از سنگ نگاره هاي نابود شده با تكنولوژي طيف سنجي عمومي شتاب دهنده توسط تيم مطالعاتي اروپايي درسال 1387 حدود هزاره پانزده قبل از ميلاد تخمين زده شده است.
به گفته اين پژوهشگر سنگ نگاره هاي ايران، پيشتر نيز عوامل انساني درتوسعه طرح هاي عمراني باعث از بين رفتن بيش از هزاران اثر تاريخي در سنگ نگاره هاي تيمره در شهرستان خمين شده بود.
ناصري فرد، عوامل انساني را خطرناك ترين و مخرب ترين تهديد براي اين آثار بي بديل دانست و گفت: عوامل انساني در شكل هاي مختلف همچون اضافه كردن اسامي و نوشتن يادگاري، تخريب سنگ نگاره ها با گمان اينكه آثار مذكور نقشه هاي گنج است و ربودن كتيبه هاي خطي از ديگر عوامل تهديد اين آثار است.
وي، عوامل طبيعي همچون باد، باران، سرما، گرما و رويش گياهان را از ديگر عوامل تهديد كننده اين آثاردانست و اظهار كرد: عوامل طبيعي درطول هزاران سال باعث تخريب نمونه هاي متعددي از اين آثار شده است.
وي تصريح كرد: باتوجه به افزايش ميزان اسيدي شدن باران‌ها، اين فرسايش‌ها بيشتر شده و فراواني و سرعت تخريب در محوطه سنگ نگاره هاي تيمره به وضوح قابل مشاهده است.
ناصري فرد، براي جلوگيري ازاين گونه تخريب ها، راهكارهاي مناسبي همچون ساز و كارهاي فرهنگي و فيزيكي از قبيل اطلاع رساني توسط رسانه ها، ارتقاي سطح آگاهي جامعه ، نصب وايجاد پوشش هاي شيشه اي و غيرشيشه اي، گياه زدايي (به ويژه گلسنگ ها)، لايه گذاري و انتقال نمونه هاي رها شده و قابل حمل به موزه ها و ايجاد مسيرهاي تخته اي براي بازديدكنندگان و نصب تابلو هاي هشدار و آگاهي دهنده را پيشنهاد كرد.
وي همچنين گفت: براي جلوگيري از روند بيشتر تخريب سنگ نگاره ها و وارد آمدن خسارت هاي غيرقابل جبران به اين ميراث كهن بشري به سبب اجراي طرح هاي عمراني نيز مي بايست نظرات كارشناسي ميراث فرهنگي در مراحل مطالعاتي و قبل از آغاز اجراي طرح ها كسب شود.
ناصري فرد افزود: به منظور حفظ و حراست نمونه‌هاي تخريب شده سنگ نگاره‌هاي تيمره ، اين آثار در موزه هايي با عنوان هنرهاي صخره اي در بعضي نقاط ايران نگهداري شود.
وي بيان كرد: كشورهاي داراي آثار كهن، از طريق دفاتر هنرهاي صخره اي كه در اغلب اين كشورها داير شده سالانه ميلياردها دلار درآمدزايي دارند.
فرماندار شهرستان خمين نيز در نخستين كارگروه گردشگري سال 1395 با اختصاص سه ميليارد و 500 ميليون ريال از اعتبارات شهرستاني براي ايجاد نخستين موزه هنرهاي صخره اي و سنگ نگاره اي در خمين بر صيانت و حمايت از اين آثار منحصربه فرد تاكيد كرد.
سيد مهدي ساداتي در اين كارگروه ، سنگ نگاره هاي منطقه تيمره را به عنوان يكي از غني ترين گنجينه هاي تاريخي شهرستان خمين اعلام كرد و گفت: براي فرهنگ سازي و ايجاد حساسيت در صيانت از سنگ نگاره‌هاي تيمره، پارسال يكي از جلسه هاي شوراي اداري شهرستان خمين با محوريت حفظ سنگ نگاره هاي منطقه تيمره تشكيل شد.
وي با تاكيد بر حفظ آثار تاريخي منطقه تيمره افزود: تمامي مسئولان اجرايي دولت تدبير و اميد بايد نگهداري و فرايند جلوگيري از تخريب آثار تاريخي و كهن را دستور كار قرار دهند.
منبع: خبرگزاری ایرنا
 .jpg)
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی‌یابند.
نظرات منتشر شده مخاطبین به منزله تایید یا رد آن توسط تورکمن‌نیوز نیست و تنها در جهت رعایت حقوق نظر دهندگان انتشار می‌یابد.