گلستان-ایتنانیوز- خانواده هایی که این روزها در داروخانه ها دنبال داروی شپش می گردند، تصور می کردند این حشره سفید رنگ مخصوص اقشار پایین جامعه است، اما اکنون به اکثر مدارس استان گلستان سرایت کرده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ترکمنهای ایران، خجالت زده دنبال نام دارو می گردند طوری که گویی مبتلا شدن به این بیماری در شان آن ها نبوده. شاید برخی خانواده ها تصور کنند ابتلا به «شپش» فقط مخصوص اقشار پایین جامعه است و البته کسانی است که بهداشت را به خوبی رعایت نمی کنند. اما لازم است این آگاهی به جامعه داده شود، این حشره سفید می تواند به موی سر هر یک از فرزندان یا خانواده ها سرایت کند. به همین دلیل است که متاسفانه بسیاری از دانش آموزان حتی آن هایی که در خانواده های مرفه زندگی می کنند به شپش مبتلا شده اند.
«پدیکلوزیس» یا شپش سر، منحصر به طبقه اجتماعی خاص نیست و تمامی افراد جامعه را درگیر می کند. شپش در محیط های شلوغ از قبیل مدرسه، خوابگاه، سربازخانه و غیره فرصت رشد می یابد.
در سال های اخیر و به ویژه سال تحصیلی جدید، شپش در مدارس استان گلستان زیاد شده و مراجعات خانواده ها را به مراکز بهداشتی و درمانی و داروخانه ها افزایش داده است.
مادر دانش آموز «هستی میرزایی»، در گفتگو با ما گفت: دخترم، سال گذشته به شپش دچار شده بود، برای رفع آلودگی او زحمت زیادی کشیدم اما امسال با شروع سال تحصیلی جدید، علیرغم مراعات فراوان، دوباره به شپش دچار شده و تلاش هایم بی نتیجه مانده است.
وی با بیان این که او این بیماری را از مدرسه به خانه نیز منتقل می کند، افزود: باید والدین به فکر فرزندان خود باشند و متأسفانه اگر یک روز غفلت کنیم بیماری فراگیر می شود.
زینب کاویانی مادر پسر هفت ساله ای است که در داروخانه مشغول خرید شامپو ضد شپش بود. او به ما گفت: پسرم سال گذشته دو بار به شپش مبتلا شد، مجبور شدم موهای او را کوتاه کنم و به پزشک نیز مراجعه کردم.
وی ادامه داد: امسال نیز او از همکلاسی های خود شپش گرفته است، باید مدیران آموزش و پرورش فکری به حال این معضل کنند و به خانواده ها روش حفاظت از این بیماری را بیاموزند.
خانواده ها وجود شپش در فرزندان خود را سخت می پذیرند
برای آشنایی با پدیکلوزیس با متخصص پوست، مو و زیبایی، فاطمه لیوانی در خصوص انواع و میزان مراجعات بیماران به گفتگو نشستیم. وی اظهار کرد: یکی از مشکلات شایع که در مدارس وجود دارد و بیمار با شکایت خارش سر به مراجعه می کند، شپش است.
وی با بیان این که شپش انگلی است که سه نوع شپش سر، شپش بدن و شپش عانه دارد که دو نوع آخر کمتر شایع است، افزود: شپش سر فقط مخصوص افرادی که بهداشت را رعایت نمی کنند، نیست، این بیماری به شدت مسری است و فقط کافی است که سر، نزدیک سر فرد مبتلا قرار گیرد.
عضو انجمن متخصصین پوست ایران با بیان این که در شروع بیماری پیدا کردن این حشره در موی سر بسیار سخت است، گفت: برای تشخیص این که فرد مبتلا است یا نه، باید معاینه صورت گیرد، در مدارس این کار به عهده مربی بهداشت است که به صورت دوره ای افراد را پایش می کند اما گاهی تشخیص برای مربی بهداشت سخت است و دانش آموز به ما ارجاع داده می شود.
لیوانی با تاکید بر این که شپش می تواند از طریق شانه، کش مو، روسری، رو بالشتی و سایر وسایل شخصی فرد به دیگران منتقل شود، بیان کرد: برای درمان باید این وسایل ضدعفونی شوند.
کوتاه کردن مو سبب از بین رفتن شپش نمی شود
عضو انجمن متخصصین پوست ایران ادامه داد: معمولاً حشره پشت سر و پشت گوش و جاهایی که گرم و فضا مناسب تر است و در فاصله نیم سانتیمتری مو از کف سر تخم می گذارد، به همین دلیل شپش با کوتاهی مو برطرف نمی شود مگر آن که موی سر کاملاً تراشیده شود که ما آن را برای دانش آموزان دختر توصیه نمی کنیم.
وی با انتقاد از این که برخی مدارس دانش آموزان را به دلیل شپش اخراج می کنند، گفت: اگر بچه ای در مدرسه آلوده باشد باید تمام دانش آموزان معاینه شوند و راه های جلوگیری از آن به آن ها و خانواده هایشان آموزش داده شود.
شپش از طریق حیوانات به انسان منتقل نمی شود
متخصص پوست، مو و زیبایی با بیان آن که نبود خارش ملاک نداشتن شپش نیست، تأکید کرد: این نوع شپش سازگار با بدن حیوان نیست و انگل اجباری انسان است، بنابراین این باور غلط که شپش از حیوان به انسان منتقل می شود، اشتباه است.
به سراغ زهرا عمویی مربی بهداشت مدارس استان گلستان رفتیم. او هم در خصوص افزایش شپش در مدارس، در گفتگو با مهر اظهار کرد: حدود ۶ سالی است که شپش به این وسعت در شهر گسترش یافته است.
وی ادامه داد: در سنوات گذشته در یکی از شهرستان ها حدود ۴۰ دانش آموز در یک مدرسه به این بیماری مبتلا شده بودند و حتی شپش به کادر آموزشی نیز سرایت کرده بود.
عمویی تصریح کرد: باید در موقع ثبت نام دانش آموزان غربالگری شوند و اگر کسی مبتلا بود، قبل از شروع مدارس رفع شده تا از شیوع آن جلوگیری شود.
وی با بیان این که بعد از چند روز تعطیلات، غربالگری مجدد در مدرسه لازم است، افزود: ما در این بیماری تنها قادر به پیشگیری هستیم.
عمویی با بیان این که هد و مقنعه های بچه ها باید برچسب اسم داشته باشد تا با هم عوض نشود، ادامه داد: در مدرسه نایلونی برای دانش آموز در نظر گرفته شود تا کاپشن، کلاه و مقنعه خود را در آن قرار دهد و روی چوب لباسی آویزان نکند زیرا آن منبع انتقال است.
دو سوم دانش آموزان گرگان فاقد مراقب سلامت هستند
با الهام مقیسه، رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش گلستان در خصوص برنامه آموزش و پیشگیری از شپش آموزش و پرورش به گفتگو نشستیم، وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: مراقبین سلامت آموزش و پرورش در زمینه آموزش و پیشگیری از پدیکلوز تلاش های زیادی می کنند تا از گسترش آن جلوگیری کنند.
مقیسه با بیان این که ما با کمبود نیرو مواجه هستیم، افزود: تعداد مراقبین ما در گرگان ۳۲ نفر هستند و کل دانش آموزان شهری، ۶۱ هزار و ۵۴۰ نفر، که طبق محاسبات به هر مراقب سلامت، یک هزار و ۹۲۳ دانش آموز می رسد در حالی که وظیفه هر مراقب سلامت معاینه ۷۵۰ دانش آموز است.
وی افزود: بنابراین با توجه به این ارقام، دو سوم دانش آموزان ما فاقد مراقب سلامت هستند.
مقیسه تصریح کرد: این ارقام مربوط به تمامی پایه هاست و اگر بخواهیم تنها دوره ابتدایی را در نظر بگیریم، ۳۲ هزار و ۸۵۴ دانش آموز ابتدایی داریم که مراقبین تنها می توانند ۲۴ هزار نفر آن ها را معاینه کنند و هشت هزار و ۸۵۴ دانش آموز بدون مراقب سلامت هستند.
همه خانواده ها توانایی تأمین هزینه های درمانی شپش را ندارند و این موارد به گسترش این بیماری کمک می کند
وی ادامه داد: وظیفه مراقبین سلامت، سه بار معاینه در طول سال تحصیلی (شروع مدارس، یک بار در فصل زمستان و یک بار در فصل بهار) است، اگر دانش آموزی مبتلا بود، به مراکز بهداشتی و درمانی ارجاع می شود، با این حال چنانچه نیاز باشد با توجه به شرایط تعداد انجام معاینات دانش آموزان بیش از سه بار در طول سال تحصیلی انجام خواهد پذیرفت.
مقیسه تأکید کرد: بررسی ها نشان داده که شیوع پدیکلوز در بین دانش آموزان در شروع سال تحصیلی بالا است و با آموزش، معاینات و پیگیری های مراقبین در فصل زمستان کاهش و در فصل بهار به بیش از نصف نزول پیدا می کند.
وی تصریح کرد: نگاه خانواده ها به دلیل تفاوت فرهنگی آن ها به مقوله بهداشت فرق دارد، علاوه بر آن همه خانواده ها توانایی تأمین هزینه های درمانی شپش را ندارند و این موارد به گسترش این بیماری کمک می کند.
مقیسه بیان کرد: بعد از شناسایی دانش آموز مبتلا، علاوه بر وی خانواده او نیز باید تحت معاینه قرار گیرد و در صورت آلودگی مراحل درمان را به صورت کامل طی کند، که البته همه خانواده ها این آگاهی و امکانات را ندارند.
درمان پدیکلوز در محدوده وظایف آموزش و پرورش نیست
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش گلستان، اظهار کرد: بعضی از افراد وظیفه درمان (تأمین شامپو) را بر عهده آموزش و پرورش می دانند در صورتی که این اشتباه است، در سال های گذشته مرکز بهداشت، شامپو را تهیه و در اختیار آموزش و پرورش قرار می داد تا به دست دانش آموز برسد.
وی ادامه داد: اما اکنون بهداشت بیان می کند که بودجه ما قادر به تأمین شامپو برای همه دانش آموزان مبتلا نیست.
مقیسه تأکید کرد: آموزش و پرورش آموزش های لازم برای دانش آموزان و والدین آن ها ارائه و افراد مبتلا را شناسایی می کند و وظیفه درمان را بر عهده ندارد.
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش گلستان اذعان کرد: ما برای جلوگیری از شیوع پدیکلوز در مدارس از دو طریق استانی و کشوری وارد عمل شدیم که هر دو راه به بن بست منتهی شد.
وی ادامه داد: ابتدا طرحی به همراه آمار مقایسه ای افزایش پدیکلوز در سنوات اخیر تهیه و به کارگروه سلامت و امنیت غذایی استانداری ارجاع شد، ایرادات طرح در چند جلسه برطرف و طرح مصوب شد و به سازمان های مربوطه در سطح استان و کشور فرستاده و بعد از انجام پیگیری، بودجه ای در جهت انجام طرح اختصاص داده نشد.
وی توضیح داد: ما کمبود نیرو و بودجه و افزایش تعداد افراد آلوده را به آن ها اعلام کردیم ولی مقرر شد با بودجه بسیار ناچیزی که به طور عموم برای همه استان ها در نظر گرفته می شود، طرح اجرا گردد.
آموزش و پرورش به تنهایی قادر به کاهش شیوع پدیکلوز نیست
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش گلستان با اشاره به درخواست از دستگاه هایی همچون کارگروه سلامت و امنیت استانداری، دانشگاه علوم پزشکی، مرکز بهداشت، صدا و سیما و شهرداری گفت: با توجه به کمبود نیروی آموزش و پرورش و سایر موارد ذکر شده، کاهش شیوع شپش توسط آموزش و پرورش به تنهایی غیرممکن است.
مقیسه گفت: آمارهای ما نشان می دهد که در سال گذشته رشد پدیکلوز نسبت به سنوات قبل چشمگیر بوده است.
برای دست یابی به نتیجه گیری دقیق تر، از مسئولان آموزش و پرورش، آمار تعداد دانش آموزان مبتلا به شپش را خواستیم که آن ها از این کار خودداری کرده و به این بسنده کردند که در سال گذشته تعداد دانش آموزان مبتلا به شپش سیر صعودی داشته است.
برنامه های ارائه شده در خصوص شپش توسط آموزش و پرورش استان نشان از اهمیت این امر نزد آن ها است که البته بخش هایی از آن با شکست روبرو شده است.
دو سوم دانش آموزان گرگان فاقد مراقب سلامت هستند، و این مسأله باید به صورت جدی بررسی شده و راهکارهای اساسی در این زمینه ارائه تا از شیوع این بیماری جلوگیری شود.
وضعیت اقتصادی برخی از خانواده ها به گونه ای نیست که بتوانند از عهده تأمین مخارج درمان برآیند بنابراین نمی توان نسبت به دانش آموزان در این خصوص بی تفاوت بود.
ارگان ها و سازمان های عضو کارگروه سلامت و امنیت غذایی استانداری می توانند برنامه های پیشنهادی آموزش و پرورش را بررسی و به جای هزینه های اضافی و رقابت در تبلیغات و تبریک و تسلیت به اشخاص حقیقی و حقوقی گامی در حمایت آنان بردارند و از به وجود آمدن اوضاع بحرانی جلوگیری کنند.
منبع:مهر
نظر شما چیست ؟