مشاهیر ترکمن – تورکمن‌نیوز: نام عارف و شاعر بزرگ ترکمن «مخدومقلی فراغی» را کمتر کسی است در کشورهای ترک زبان، بلکه در دنیای ادبیات جهان نشنیده باشند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی ترکمن؛ «مخدومقلی فراغی» بزرگترین شاعر زبان ترکمنی و یکی از مهم‌ترین شخصیت‌هایی است که افتخار ملی تمامی کشورهای ترک زبان بخصوص ترکمن‌های ایران محسوب میشود.
با توجه به اینکه نام این بزرگوار در اشکال مختلف نوشتار میشود زبان‌شناسان ترک برای نوشتار اصولی نام این عالم و عارف ترکمن بررسی و تأملاتی داشته‌اند و به تازه‌گی در کشور دوست و همسایه تورکمنستان نیز نام این دانشمند را مخدومقلی فراغی (مخدومقلی) کتابت می‌کنند.
در این خصوص خبرنگار تورکمن نیوز به سراغ استاد عطاگزلی یکی از پیشکسوتان زبان و ادبیات ترکمن در ترکمن صحرا رفته و با وی مصاحبه‌ای انجام داده است تا علاقمندان به فرهنگ و ادبیات ترکمن از سردرگمی نوشتارهای مختلف خلاص شده و نام مخدومقلی را از این پس به شکل صحیح بنویسند. لطفا در خصوص نوشتار صحیح نام شاعر و عارف بزرگ تورکمن و دلیل کتابت به این شکل مخدومقلی فراغی را توضیح دهید.
اسم مخدوم به همین نوشتار درست است. چرا که نام یکی از طوایف ترکمن است و نام شاعر بزرگ ما نیز وابسته بدین طایفه است. نام‌هایی همچون مخدومقلی، آتاقلی، ایشانقلی، خوجه قلی، سیدقلی در نام‌گذاری فرزندان ترکمن‌ها بر اساس اعتقادات این ملت صورت گرفته است.
عطاگزلی افزود: طوایفی چون مخدوم، سید، آتا، خوجه به یکی از چهار یار حضرت رسول صلوات الله علیه وصل می‌شوند و ترکمن‌ها احترام خاصی به این طوایف می‌گذارند.
وی تصریح کرد: در گذشته و شاید هم در همین زمان زن و شوهرهایی که بچه‌دار نمی‌شدند به مشایخ این طوایف متوسل می‌شدند و وقتی بچه‌دار می‌شدند نام فرزند خود را مخدومقلی، آتاقلی، ایشانقلی و … می‌گذاشتند. نام مخدومقلی شاعر بزرگ ترکمن نیز از این قاعده استثناء نیست.
این مدرس زبان ترکمنی و فعال فرهنگی تصریح کرد: البته نام مخدومقلی فراغی از مخدومقلی یوناچی پدربزرگ وی اخذ شده است.
عطاگزلی در خاتمه گفت: نام طوایف مخدوم، آتا، خوجه، سید و شیخ دقیقا به معنای «پیر» و «مرشد» است. نام طایفه‌ی مخدوم، از نام عارف بزرگ «مخدوم اعظم» رحمه الله علیه گرفته شده است.
مصاحبه از: یاشار نیازی
نوشتن عطا گزلی هم بهتره اصلاح شده درست و طبق معنی و مفهوم اش نوشته شود.
اصلن رسم الخط و یا شیوه نگارش زبان فارسی هم مستقل شده براساس آواهای زبان فارسی نوشته شود. مثلن حداقل اش صدای «آ» در زبان فارسی در ترکیب حروف الفبای اش بعنوان اولین حرف قرارداده شود. سده و یا قرن ۲۱ شده، تا کی «به روز » نشده باید بماند. برای چی؟
سلام آوا،شیوه،لحن،فرکانس و ارتعاشات صوتی هر زبان با هم فرق می کند وقتی یک کلمه از یک زبان به زبان دیگر وارد می شود جهت راحتتر آسانتر و سریعتر تلفظ شدن با فرکانس و ارتعاشات صوتی آن زبان مطابقت و وفق پیدا می کند مثلا خواجه در زبان فارسی راحتتر تلفظ می شود ولی در زبان ترکمنی خوجه راحتتر تلفظ می شود و در اشعار قدیمی مختومقلی از حرف ت استفاده شده است و از طرفی چون مختومقلی اولاد نداشته و بعد از ایشان کسی نیامده مختوم شده است و مختوم یعنی پایان و مخدوم یعنی خدمت کرد و هر دو کلمات عربی هستند و پدر مختومقلی از نام مختومقلی استفاده کرده نه مخدومقلی.
سلام مخاطبین گرانقدر خبرگزاری ترکمن – اصول نظر دهی و ارائه نظریه در خصوص مسائل تاریخی، فرهنگی و غیره ایجاب میکند که حتما مستند باشند و نظرات افراد ناشناس نافذ و موثق نیست و تنها نظر شخصی محسوب میشود – و ترکمن نیوز تنها در جهت احترام به عقاید و نظرات مختلف مخاطبین آنها را انتشار میدهد و دلیل بر تایید نظرات ناشناس نیست.
با احترام فراوان – سردبیر
سلام در دیوان اشعار قدیمی مختومقلی ، در داخل اشعار از کلمه مختومقلی استفاده شده است یعنی در داخل شعر ها از کلمه مختومقلی استفاده شده است و چون این شعر ها را مختومقلی نوشته است پس مختومقلی در شعر هایش نامش را مختومقلی نوشته است و این نام را پدرش انتخاب کرده است و اولاد مختومقلی وفات کردند.
سلام وقتی یک کلمه وارد یک زبان می شود جهت راحتتر تلفظ شدن با فرکانس و ارتعاشات صوتی لهجه آن زبان وفق و مطابقت پیدا می کند،پس در زبان ترکمنی مختومقلی راحتتر تلفظ می شود یا مخدومقلی ،از طرفی خود آلمان برای تشخیص لهجه های گوناگون زبان ،نرم افزار تشخیص لهجه زبان عربی سوریه از زبان عربی عراق و……درست کرده است.
سلام می خواستم بدانم که در زبان ترکمنی مختومقلی راحتتر تلفظ می شود یا مخدومقلی یعنی کدام یک به لهجه آوایی زبان ترکمنی مطابقت تر است؟
سلام پدر مختومقلی از ترکی جغتایی استفاده می کرده ولی ترکی مختومقلی ترکمنی است و این دو نوع لهجه و آوای ترکی چه فرقی دارد و چه تاثیری در تلفظ دارد؟
[…] دانا شاهیری مخدومقلی فراغی دنیأ یوزونده […]