اخبار محیط زیست- تورکمن نیوز– آشوراده، تنها جزیره ایرانی دریای خزر در مرکز شبه‌جزیره میانکاله، در شهرستان بندرترکمن، استان گلستان قرار دارد که چند سالی‌ست ایجاد طرح گردشگری در دل محیط طبیعی حساس و شکننده آن مطرح است. طرحی که از همان ابتدا با مخالفت‌های اکید فعالان عرصه محیط زیست همراه بوده و اکنون، با جدی‌تر شدن مسئله، با اعلام جرم فعالان محیط زیست علیه عیسی کلانتری (رییس سازمان محیط زیست) و امیر عبدوس (مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان) مواجه شده است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی ترکمن‌های ایران؛ در سراسر دنیا، قبل از اجرای طرح‌های گردشگری در دلِ مناطق بکر و زیبای طبیعی، اولویت با حفظ و پاسداشت حریم طبیعت است و چنانچه طرح گردشگری مربوطه، بخواهد کوچک‌ترین لطمه‌ای را به حریم و عرصه منطقه طبیعی موردنظر ( بر اساس میزان حساسیت و شکننده‌بودن ناحیه ) وارد آورد، در نهایت عطایش را به لقایش خواهند بخشید، اما در ایران، گویا «قیف برگشته» در تمامی عرصه‌ها حضوری فعالانه و پررنگ دارد و مسئولان محیط‌زیستی به جای تعهد و پافشاری بر تکلیف و وظایف‌شان در حفظ و حراست از حرائم زیست‌محیطی، کوشش می‌کنند تا چندین گام جلوتر از سرمایه‌گذاران و مسئولان حوزه گردشگری، طلایه‌دار تخریب و فرسایش طبیعت باشند!
*از هولِ حلیم طرح گردشگری در دیگِ سوزان تخریب آشوراده
دی ماه سال 91 بود که جواد قناعت، استاندار گلستان در جلسه ستاد عالی دهه فجر، از کلنگ‌زنی طرح بزرگ گردشگری این جزیره در ایام دهه فجر و یا قبل از آن خبر داد.
مدیرکل وقت میراث فرهنگی گلستان نیز با استقبال از حُسن ظنِّ استاندار گلستان، در خصوص طرح گردشگری آشوراده، گفت: برای این طرح بزرگ گردشگری در استان، چیزی در حدود یک هزار و 357 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری می‌شود.
همه اینها در حالی بود که مقدمات کار، شامل (مطالعه امکان‌سنجی جزیره آشوراده) همزمان با اولین سفر رئیس جمهور وقت، (محمود احمدی‌نژاد) و هیئت دولت به استان گلستان در سال 84، انجام شد که در جلسه هیأت وزیران به عنوان سایت گردشگری پیشنهاد و مورد تائید قرار گرفت و در سفر دوم ریاست جمهوری نیز به عنوان منطقه نمونه گردشگری تایید و در سفر سوم نیز تمامی اختیارات مربوط به جزیره آشوراده به استاندار گلستان تفویض شده و کارگروه زیربنایی وزارتخانه‌ای نیز تشکیل شده بود.
*با تغییر کاربری 380 هکتار از 680 هکتار به استقبال مرگ آشوراده رفتند
دقیقا از همان روزها بود که خبرنگاران حوزه محیط‌زیست، به مثابه دیدبانان بی‌مزد و منت این عرصه، وارد گود شدند و با نگاشتن گزارش‌هایی مفصل و مبسوط در این باره، اقدام به هوشیارسازی جامعه دوستدار محیط‌زیست و دادن هشدار به مقامات مسئول این حوزه کردند.
روزنامه شهروند در یکی از نخستین واکنش‌های خود به ایجاد طرح گردشگری در بهشت گمشده ایران، با بیان اینکه ٢٣ پروژه در فاز نخست منطقه نمونه گردشگری جزیره آشوراده اجرا می‌شود که طی آن، کاربری ٣٨٠ هکتار از مساحت ۶٨٠ هکتاری جزیره آشوراده تغییر خواهد کرد، گفت: تقسیم آشوراده به ٧ زون بر اساس اسناد موجود و نقشه‌های تفکیکی طرح اجرایی منطقه نمونه گردشگری آشوراده که در اختیار «شهروند» قرار گرفته است، بخش خشکی جزیره آشوراده توسط طرحی که از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نوشته شده، به هفت زون (قسمت) تقسیم خواهد شد که دو زون از این مجموعه، برای تبدیل شدن به مناطق نمونه گردشگری اختصاص پیدا کرده است.
مجموعه ورودی، اقامتگاه مرکزی (هتل)، سفره‌خانه‌های سنتی و رستوران، مسیر سلامت، دوچرخه سواری و پیاده روی، کمپینگ اقامت موقت، کمپینگ ساحلی، بازارچه‌های سنتی، مرکز تفریحی، مجموعه ورزشی و اکوتوریسم و… تنها مجموعه پروژه‌هایی بوده‌اند که قرار بوده در فاز نخست اجرایی شوند و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
*افزودن گره بر روی گره
موضوع ایجاد طرح‌های گردشگری گسترده در جزیره آشوراده در حالی از سوی مقامات مسئول پیگیری می‌شده است که جزیره، در همان روزها و سالها نیز با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان بود.
صید به عنوان شاخص‌ترین عامل انقراض حیات وحش شناخته می‌شود، اما در این منطقه تا جایی پیش رفته بود که صید خاویار از 128 تُن در سال‌های دور به صفر رسیده بوده است. تا جایی که در این رابطه آمارهای شگفت‌انگیزی از قول «محمود سقلی» رئیس وقت اداره شیلات بندر ترکمن درباره کشف‌های یگان حفاظت این مجموعه نقل شده بوده است. به گفته این مقام مسئول در آن سالها، فقط در دو بازار ماهی «بندرترکمن» و «گمیشان» 11 و نیم تُن گوشت ماهیان خاویاری و 480 تُن ماهی استخوانی قاچاق کشف شده بود که همگی آنها از آب‌های خلیج گرگان شکار شده بود و سوال اصلی اینجاست که در جزیره‌ای که هنوز امنیت صید در آن برقرار نشده است، چه تضمینی وجود دارد که با ایجاد طرح‌های گردشگری پر سروصدا، آرامش آن بیش از اینها دستخوش تغییر نشود؟!
*می خواهند تا از آشوراده کیش دوم بسازند!
هر کاری، همواره قواعد خاص خود را می‌طلبد و نمی‌توان از یک بیمار انتظار داشت که به مانند یک دونده دوی ماراتن، بدود و پیروز شود.
اوضاع در جزیره آشوراده نیز دقیقا به همین ترتیب بوده است و مقامات مسئول حفاظت محیط زیست و گردشگری در حالی در پی ساختن کیش دوم بر روی خرابه‌های آشوراده بوده‌اند که این جزیره، حتی بدون دست‌اندازی برای احداث طرح‌های گردشگری نیز، به سختی روزگار می‌گذرانیده است.
اما نکته عجیب ماجرا اینجا بود که وعده ساختن کیش دوم در شمال ایران و در دل جزیره رنجور آشوراده، بارها توسط افراد مختلف اعلام شد و حتی سرمایه‌گذارانی در طول سالیان آمدند و به فریب اعلام کردند ۳۰ هزار شغل در آشوراده ایجاد می‌کنند. اما سرمایه‌گذاران در اعلان این وعده و وعیدها تنها نبودند، بلکه رییس دولت یازدهم نیز اعلام کرده بود که قفل گرشگری آشوراده را بازخواهد کرد.
اعلام این وعده در سفر نخست حسن روحانی به استان گلستان، باعث دلگرمی گلستانی‌ها شده بود اما، در عین حال نگرانی‌هایی را هم برای فعالان محیط زیست ایجاد کرد و باعث شد تا در همین رابطه سوالات زیادی مطرح شود. سوالاتی که برخی از آنها تبدیل به مناقشه در فضای مجازی شد و دلیل عمده آن را هم می‌توان شفاف نبودن طرحی دانست که دولت برای اجرا در آشوراده در نظر گرفته بوده است.
*توسعه بر محور خشکیدن تالاب‌ها؟!
علیرضا میکائیلی، دکترا و کارشناس حوزه برنامه‌ریزی و طراحی منظر، تنها یکی از ده‌ها هزار مخالفی بوده که درباره ایجاد توسعه در منطقه آشوراده، گفت: واقعیت این است که بحث توسعه، اجتنا‌ب‌ناپذیر است اما نه به قیمت تخریب آن منطقه!
عضو هئیت علمی گروه محیط زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گلستان با بیان این نکته که توسعه در کشور باعث خشکیدن بسیاری از تالاب‌ها شده است، افزود: این تالاب‌ها نه در طول سالها و بر اثر خشکسالی که در اثر مدیریت اشتباه از بین رفته‌اند.
وی ادامه داد: با این شرایط قائدتا می‌ترسیم که مبادا اتفاقی که برای جزیره کیش، اهواز، دریاچه ارومیه و سایر مناطق زیست محیطی رخ داد برای این منطقه نیز پیش بیاید.
وی با تاکید بر این نکته که ابتدا باید مشخص شود که جزیره آشوراده از میانکاله جداست یا خیر، افزود: این جزیره با یک سری مناطق و کاربری همجوار است که ابتدا نیاز است این امر مشخص شود.
میکائیلی با طرح این سوال که آیا می‌توان آشوراده را از میانکاله و بندر ترکمن جدا کرد، افزود: این مناطق با هم، همجوار هستند و باید با یک نظم اکولوژیک در کنار یکدیگر قرار بگیرند.
منبع: مائده مطهری‌زاده- خبر شمال
نظر شما چیست ؟