به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی ترکمن؛ پوست و برگ اين درختچه حاوي سامبوسين، سامبو نيگرين، کولين، سيکوتين است و در گلهاي آن الدرين و مقدر کمي اسانس وجود دارد. ميوه آقطي سياه معروف به «انکوگلي» داراي مواد قندي، اسانس، صمغ، اسيد والريانيک و اسيد استيک است و پوست ثانوي آقطي سياه، ساقه و ريشه آن از نظر طبي موثرترين قسمتهاي اين گياه است
سيتوکين حاصل از اين گياه، سيستم ايمني افراد سالم را تقويت کرده و در درمان رماتيسم و درد مفاصل موثر است
آقطي ملين، ضد يبوست و ادرارآور بوده و بهترين دارو براي رفع يبوست در افراد سالخورده و کساني است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعيف شده است.
براي برطرف کردن درد و التيام بواسير موثر است. عصاره ريشه اين گياه در جوش خوردن استخوان و مداواي شکستگي استخوان اثرگذار است
دم کرده گل آقطي در درمان گريپ، سرماخوردگي و بيماريهاي دستگاه تنفسي مفيد است و سنگ کليه را خارج ميکند.شيرمادران شيرده را زياد کرده و در درمان بيماري صرع کاربرد داردعصاره حاصل از اين گياه در تقويت مو موثر است و براي افرادي که پوست حساس دارند براي شستن صورت يا پاک کردن آرايش، استفاده از دم کرده آقطي سياه توصيه ميشود و نيز براي شادابي پوست صورت، از بين بردن لکهها و کک و مک مفيد است
آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می كرده اند .
آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می شود درختچه ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد . این درختچه معمولا در کنار جاده ها و حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه در می روید .
برگ آهای آن سبز رنگ ، بیضوی ، دندانه دار ، بیدره و مرکب از 5-7 برگچه می باشد اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می شود .
گلهای آن سفید و خوشه ای است که در اواخر بهار ظاهر می شود . میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و برنگ آبی سیر می باشد .
قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است .
آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می روید .
تركيبات شيميايي:
پوست این درختچه و برگ آن درای موادی مانند ساو بوسین Sambucine سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می باشد . د گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد . میوه آقطی سیاه درای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والزیانیک و اسید استیک می باش .
خواص داروئي:
آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است . پوست ثانوی ( داخلی ) ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمت های این گیاه است .
خواص دارويي گياه آقطي يا پيلم
1- در درمان رماتسم و درد مفاصل موثر است .
2- ادرار آور است .
3- ملین و ضد یبوست می باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است .
4- دم كرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است .
5-برای برطرف كردن درد و التیام بواسیر ، برگهای تازه این گیاه را له كرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید .
6- درمان کننده استسقاء یم باشد و آب اضافی را از بدن و از بین انساج خارج می سازد .
7- برای از بین بردن خارش بدن ، پوست ساقه آنرا در روغن بجوشانید و سپس آنرا صاف كرده و بگذارید سرد شود . این روغن را روی قسمت هایی که خارش درد بزنید .
8- برای جوش خوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان ، از دم كرده ریشه این درختچه استفاده کنید .
9- دم كرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ ، سرما خوردگی ، بیماریای دستگاه تنفسی و نقرس می باشد .
10- جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات الجنب مفید است .
11- بخور گلهای آقطی سیاه برای درمان بیماریای سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می سازد .
12- بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می کند .
13- سنگ کلیه را خارج می سازد .
14- شیرمادران شيرده را زیادمی کند .
15- در درمان بیماریهای صرع مفید است .
16- جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را بصورت کمپرس روی زخم های اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت .
17- خوردن ميوه آقطی سیاه مالیده آن به سر باعث سیاه شدن مو و تقویت مو می شود .
18- جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگی ها بگذارید و کمپرس کنید ف اثر شفابخش درد .
19- برای از بین بردن ورم چشم می توان چشم را با جوشانده گلهای این گیاه شستشو داد .
20- جوشانده برگ این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می برد .
21- اگر پوست حساس داريد برای شستن صورت یا پاک مدرن آرایش از دم كرده آقطی سیاه استفاده کنید .
22- برای شادابی پوست صورت از بین بردن لکه ها و کک و مک می توان از ماسک زیر استفاده کدر :
گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقدری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم رکده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید . این خمیر را بصورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بجوشانید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند .
طرز استفاده:
1) جوشانده : مقدر 60 گرم پوست ساقه ، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد . سپس آنرا صاف کنید .
2) شراب آقطی سیاه : 150 گرم پوست ساقه یا ریشه این گیاه را در یک لیتر آب شراب سفید ریخته وبگذارید بمدت 15 روز بماند البته هر روز آنرا هم بزنید . پس از اینمدت آنرا صاف كرده و در شیشه دربست نگهدری کنید . مقدر مصرف این شراب یک قاشق سوپخوری و سه بار در روز است .
3) سرکه آقطی سیاه : 10-20 گرم برگهای خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آنرا بهم بزنید . پس از این مدت آنرا صاف كرده و در شیشه دبست نگهدری کنید . مقدر مصرف این شراب سوپخوری و سه بار در روز است .
4) دم كرده آقطی سیاه : مقدر 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . از این دم كرده یم توانید برای شستشوی زخم ها استفاده کنید .
5) شیره یا آب میوه : میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود . مقدر مصرف این شیره یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می باشد .
6) شراب آقطی سیاه : آب میوه را رگفته و با هم وزن آن قند مخلوط کنید . سپس این مخلوط را بجوشانید ا شربت غلیظی بدست آید .
مقدر مصرف این شربت یک قاشق غذا خوری قبل از هر غذا است
مضرات :
استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده ها شود .
آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آنرا با عسل بخورند .
اين گياه در اشكور به پيلم معروف است و متاسفانه مردم آن نواحي كمترين اطلاعات را راجع به اين گياه دارند . اين گياه به وفور در اشكورات يافت مي شود . درصد زيادي از آن مورد استفاده دام قرار مي گيرد و يا از بين مي رود . بنده اميدوارم با مطالعه مطالب فوق از نعمت الهي هم استفاده كنند . ذكر موارد استعمال داروهاي گياهي تنها بر اساس وظيفه اطلاع رساني اين وبلاگ مي باشد و به هيچ عنوان به معناي تجويز يا تكذيب مورد درماني ذكر شده نمي باشد .البته اگر با هماهنگي پزشك روستا مصرف شود بهتر است چون ممكن است فردي مريض باشد با مصرف گياهي مريضي وي تشديد شود . مثلا اگر كسي بيماري قند دارد بايد در مصرف بعضي از گياهان دارويي خودداري كند.[نويسنده ااسماعيل اشكور كيايي].
منبع : مجله پزشكي و سلامت
نظر شما چیست ؟