ترکمننیوز: متاسفانه همراهی برخی مدیران در کشور با گردانندگان این کانالها که اکثر آنها فاقد سواد رسانهای هستند باعث شده مشکلات فراوانی برای اطلاعرسانی صحیح در جامعه ما شکل بگیرد چرا که برخی مدیران با به رسمیت شناختن گردادندگان این کانالها که اکثر آنها با جایگاه رسانه و خبرنگار غریبه هستند سبب شده که علاوه بر جامعه به جایگاه رسانهها نیز آسیب جدی وارد شود.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی ترکمن؛ توسعه روزافزون بستر ارتباطات در دهکده جهانی سبب شده که به فراخور آن شبکههای اجتماعی هم برای رقابت در این دهکده فعالیت کنند و این امر باعث شده هر روز شاهد توسعه شبکههای اجتماعی در این دهکده باشیم و در سالهای اخیر یکی از شبکههای اجتماعی که مورد استقبال و اقبال عمومی قرار گرفته تلگرام است.
بدون شک در کشور ما یکی از شبکههای اجتماعی که مورد استقبال همگان قرار گرفته تلگرام است و برابر آمار ارائه شده علیرغم فیلترینگ، همچنان بیش از ۴۷ درصد کاربران از تلگرام استفاده میکنند که این عدد در مقایسه با دیگر شبکههای اجتماعی قابل توجه است.
متاسفانه باید گفت: علیرغم فیلترینگ تلگرام در کشور ما شاهد افزایش و تکثیر کانالهایی که بدون در نظر گرفتن صحت یک خبر تنها با کپی کردن آن به دنبال جذب ممبر هستند در سطح جامعه هستیم. موضوعی که اگر مسئولان برای آن چارهاندیشی نکنند قطعا شاهد مشکلاتی در حوزه اطلاعرسانی صحیح خواهیم بود.
رشد قارچگونه کانالهای تلگرامی توسط افرادی غیر رسانهای امروز به عنوان یک معظل و آسیب جدی میتوان تلقی کرد چرا که این افراد بدون درک صحیح از جایگاه رسانه و خبرنگار خود را خبرنگار تلقی میکنند و برخی مدیران ناکارآمد و فاقد سواد رسانهای خود را سوار بر موج گردانندگان این کانالها میکنند و با ارسال خبر و جوابیه برای آنها سبب شده مشکلات فراوانی در امر اطلاعرسانی صحیح در استان اتفاق بیفتد.
موضوعی که باید متولیان فرهنگی کشور، استان، دستگاه قضا و دستگاه امنیتی برای آن چارهاندیشی کنند چرا که وضعیت به گونهای پیشرفته که گرداننده یک کانال ۱۰۰نفره خود را خبرنگار تلقی و به دنبال باجخواهی از شرکتها و مدیران دولتی است موضوعی که نباید به سادگی از کنار آن گذشت و تنها نظارهگر جولان آنها در این فضا بود و نیازمند نظارت و برخورد دستگاههای مرتبط با گردانندگان کانالهای تلگرامی غیرخبرنگار است.
برای بررسی موضوع گفتگویی با عضو هئیت مدیره خانه مطبوعات استان و دبیر یکی از خبرگزاریهای کشور در استان ایلام داشتهایم.
سرپرست خبرگزاری شبستان در استان ایلام گفت: افزایش روزافزون کانالهای تلگرامی در استان توسط افراد غیرخبرنگار مشکلات زیادی در بحث اطلاعرسانی، لطمه زدن به جایگاه حرفهای خبرنگاری، اطلاعرسانی شفاف و صحیح و در نهایت سردرگمی مخاطب و عدم پاسخگویی این کانالها در خصوص مطالب مطروحه در کانال خود شده است.
عظیم پیرانی گفت: با توجه به گسترش و توسعه فضای مجازی و حضور میلیونی مخاطبان در شبکههای اجتماعی، بسیاری از نشریات و رسانههای رسمی کشور در راستای جذب مخاطبان و انجام رسالت حرفهای خود، از بستر فضای مجازی نیز با درج لوگوی رسانه خود (دارای مجوز) با راهاندازی کانال خبری بهره بردهاند که در این کانالهای خبری در شبکههای اجتماعی هر آنچه در رسانه دارای مجوز منتشر میشود به منظور دسترسی آسان مخاطبان نیز منتشر میشود.
وی گفت: آنچه در کانالهای رسانههای معتبر منتشر میشود مشمول قانون مطبوعات است و افرادی که اقدام به ایجاد کانال خبری و رسانهای میکنند، در ابتدای امر باید مسئولیتپذیر باشند و مسئولیت آنچه را در کانال خود بیان میکنند، بپذیرند و این مسئولیتپذیری هم با اخذ مجوز فعالیت و بر مبنای قانون معنا پیدا میکند.
پیرانی گفت: در استان ایلام باوجود رسانههای (چاپی، برخط و الکترونیک) دارای مجوز فعالیت از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شاهد آن هستیم که برخی افراد غیر رسانهای نیز فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را فرصتی برای حضور شبهرسانهای خود دیدهاند و بدون ضابطه و اخذ مجوز در این فضا با عنوان کانال (رسانهای) فلان و با نامهای بامسمی پرطمطراق، ادعای رسانه بودن را دارند که این امر علاوه بر سرگردانی مخاطب باعث مشکلات در بحث اطلاعرسانی صحیح در استان شده است.
سرپرست خبرگزاری شبستان در استان ایلام گفت: رسانه از نظر تعاریف بینالمللی و داخلی، تعاریف و قوانین مربوط به خود را دارد و هر فردی که میخواهد صاحب رسانه رسمی شود، ابتدا با رعایت قانون پا به این عرصه گذاشته و مجوزهای قانونی لازم را اخذ کند که در برابر قانون مطبوعات بتواند پاسخگو باشد و بر اساس این قانون نیز در رسانه خود و چارچوب آن عمل کند و اینکه یک گرداننده کانال که با حرفه خبرنگاری و اطلاعرسانی غریبه است بر چه پایه و اساسی خود را خبرنگار تلقی میکند موضوعی است که باید در دستور کار مسئولان قرار بگیرد.
وی گفت: متأسفانه برخی گردانندگان کانالها بدون توجه به صحت یک موضوع تنها برای دیده شدن در فضای مجازی و جذب ممبر با انتشار اخبار خلاف قانون، علاوه بر سرگردانی برای مخاطبان، گاهاً منشأ ناهنجاریها و دروغپردازیها و اعمال خلاف عفت عمومی میشد.
این روزنامهنگار بیان داشت: رشد قارچ گونه کانالهای تلگرامی و دیگر شبکههای اجتماعی گاهاً مخاطبان را نیز به خطا میبرد و موجبات تشویش اذهان جامعه را فراهم میکند، شاید برخی از مدیران و مخاطبان به تعداد ممبرهای یک کانال بهعنوان دلیلی بر رجوع به آن کانال بنگرند، این در حالی است که تعداد ممبر و یا عضو به هیچوجهی نشاندهنده استناد به آن کانال و یا پیج نیست.
وی گفت: شاید بتوان کانالهای تلگرامی و دیگر شبکههای اجتماعی را به معنای عام رسانه (رساننده پیام) تعریف کرد اما به معنای خاص آن یعنی رسانه و مطبوعات، جای بحث و نظر کارشناسان فن روزنامهنگاری، علوم ارتباطات، جامعهشناسی و فناوری ارتباطات است و اینجاست که موضوعی به نام سواد رسانهای معنا پیدا میکند و به کمک مخاطبان میشتابد، سواد رسانهای یک نوع درک متکی بر مهارت است که میتوان بر اساس آن انواع رسانهها، انواع تولیدات رسانهای و صحتوسقم مطالب رسانهها را از یکدیگر تمیز داد و درنهایت مهارتی است که شخص میتواند این تسلط را پیدا کند که مخاطب چه رسانهای قرار گیرد. موضوعی است که خارج از توان گرداننده یک کانال تلگرامی که توسط غیر خبرنگاران اداره میشود است.
پیرانی به ماده یک قانون مطبوعات اشاره کرده و گفت: نشریه الکترونیکی، رسانهای است که بهطور مستمر در محیط رقمی (دیجیتال)، انواع خبر، تحلیل، مصاحبه و گزارش را در قالب نوشتار، صدا و تصویر منتشر مینماید و در تبصره ۲ همین ماده نیز آمده است که نشریهای که بدون اخذ پروانه از هیئت نظارت بر مطبوعات منتشر گردد از شمول قانون مطبوعات خارج بوده و تابع قوانین عمومی است.
سرپرست خبرگزاری شبستان در ایلام اظهار داشت: آنچه مسلم است این است که رسانه و مطبوعات بر اساس اخذ مجوز، فعالیت میکنند و با مراجعه به قانون مطبوعات میتوان به این امر اذعان داشت.
عضو هیات رئیسه خانه مطبوعات استان ایلام گفت : متاسفانه این روزها هرکس بدون داشتن کمترین سواد رسانهای به فضای بی در و پیکر مجازی ورود کرده و با راهاندازی یک کانال تلگرامی زمین و زمان را به باد توهین و افترا گرفته و در اکثر موارد به باجخواهی از مدیران و مسئولین ختم میشود.
امین محمدی گفت : رسانه تعریف خاص خود را داشته و یک رسانه حرفهای از ارکان اولیه کار روزنامهنگاری برخوردار بوده و از قوانین حاکم بر بازار نقل و انتقال خبر پیروی میکند و اینکه ابزار اطلاعرسانی روزنامه، مجله، خبرگزاری، سایت یا کانالی در شبکههای اجتماعی باشد چندان تفاوتی نمیکند و باید اتاق فکر و مدیریت رسانهای قانون محور اخلاقشناس پشتوانه عملکرد رسانه باشد.
وی گفت: یک رسانه واقعی اخلاق را میشناسد و به تبعیت از اخلاق حرفه ای هیچگاه از ادبیات توهینآمیز و افتراهای بیسند و مدرک استفاده نمیکند ولی متاسفانه افزایش روز افزون کانال های تلگرامی در سطح استان باعث شده مشکلات زیادی در بحث اطلاعرسانی صحیح به وجود بیاید و جای تعجب است که چرا نهادهای نظارتی و پلیس فتا که راه به راه رسانههای حرفهای و شناخته شده را احضار کرده و سینجیم میکنند چرا گردانندگان کانالهای تلگرامی که توسط افراد غیررسانهای اداره میشوند قاطعانه برخورد نمیکنند؟
محمدی گفت: رسانههای معتبر میتواند مخاطب را از سردرگمی در گرفتن اخبار موثق نجات دهد و روزنامهنگار واقعی کسی است که دست کم در یک رسانه خبری دارای مجوز رسمی مسئولیت موثر داشته باشد اینکه گرداننده یک کنال خود را خبرنگار تلقی کند موضوع بسیار مهمی است که باید مسئولان فرهنگی در این خصوص چارهاندیشی کنند.
عضو هئیت مدیره خانه مطبوعات استان ایلام گفت: کانال فعال در شبکههای اجتماعی وقتی موجه و قابل اعتماد است که به یک رسانه معتبر و دارای مجوز رسمی متصل باشد. متاسفانه فعالیت کانالهای تلگرامی که هیچ تفکر حرفهای رسانهای پشت آنها نیست فضای رسانهای و مجازی و اجتماعی استان را به سمت تشویش برده و در چنین بازاری بیشک هم حق سکوتها گرفته خواهد شد و هم آبروی افراد بیدلیل مورد هجمه قرار خواهد گرفت.
وی گفت: باید همکاران رسانهای در استان در خصوص کانالهای تلگرامی که توسط افراد غیرخبرنگار اداره میشوند روشنگری کنند تا زمینه جولان آنها در سطح جامعه فراهم نشود.
محمدی تصریح کرد: انتظار است دادستان به عنوان مدعی العموم و پلیس فتا به عنوان ضابط قضایی به موضوع کانالهای تلگرامی که توسط افراد عادی و غیرخبرنگار اداره میشوند ورود کنند تا شاهد جولان افراد غیررسانهای در استان نباشیم.
گزارش از: مجتبی کاور
خبرنگار تابناک