در هر دین و مذهب و آیینی تدفین متوفایان راه و رسم خاصی دارد. شاید به تعداد ادیان و مذاهب و اعتقادات راه و رسم و مقررات وجود داشته باشد. در میان مسلمانان پیکر متوفایان شامل غسل و تکفین و تدفین با نظارت روحانیون صورت می گیرد. البته این متعلق به شرایط عادی است. اما به نظر می رسد در میان برادران شیعه و مراجع بزرگوار سه نوع نظر در خصوص متوفایان کرونا ابراز شده است. بعضی ها گفته اند اگر شرایط خطرناک باشد و جان و سلامتی انسان ها را به خطر اندازد انجام این امور ساقط است و نظر متخصصان بهداشت شرط است. بعضی از مراجع گفته اند: لازم است پیکر متوفایان کرونا غسل و تکفین و بعد به خاک سپرده شود. بعضی ها هم گفته اند اگر وضعیت خطرناک باشد به جای غسل تیمم داده شود. به هر حال تیمم هم مستلزم باز کردن کاور و لمس جسد توسط غسل دهنده می باشد و بسیار خطرناک ارزیابی می شود.
من با یکی از کسانیکه تدفین یکی از متوفایان کرونایی را انجام داده است گفتگو کردم. مایلم آن را با دوستان در میان بگذارم. از ایشان سئوال کردم و گفتم: پیکر متوفا با چه وسیله ای از بیمارستان به روستا حمل شد؟ گفت: با یک وانت. گفتم: تعداد ماموران بهداشت چند نفر بودند؟ گفت: دو نفر(یک مامور و یک راننده). گفتم: نماز میت بر پیکر متوفا خوانده شد؟ گفت: آره. گفتم پیکر متوفا چند متر با نماز گذار اول یعنی پیش نماز فاصله داشت؟ گفت: حدود یک متر. گفتم: کاور یا پوشش جسد جنسش از چه بود؟ گفت: یک پلاستیک برزنت مانند بود که موقع کشیدن پاره شد و جسد متوفا کاملاً هویدا بود.
گفتم : غسل صورت گرفت؟ گفت: نه. گفتم: تکفین هم صورت گرفت؟ گفت: آره. سر مزار یک روحانی دستور داد من هم کفن را دور نایلون پیچاندم. گفتم: جسد را چه کسی داخل لحد گذاشت؟ گفت: خودم گذاشتم. گفتم: لباس مخصوص داشتی؟ گفت:آره لباس مخصوص و دستکش داشتم و ماموربهداشت هم راهنمایی می کرد. گفتم: قبر با چه چیزی حفر شد؟ گفت: با بیل مکانیکی. گفتم: عمقش چقدر بود؟ گفت: حدود دو متر. گفتم: آهک هم ریختند؟ گفت: آره. گفتم: جسد تابوت هم داشت؟ گفت: نه. همین نردبان معمولی بود.
اینجا بهتر است چند سئوال مطرح و به آن جواب داده شود. به نظر می رسد وزارت بهداشت یک دستور العمل خاص و ثابت و مشخصی برای تدفین متوفایان کرونایی ندارد. اگر هم داشته باشد همه جا یکسان اجرا نمی شود. در گنبد به نظر می رسد مامورین بهداشت خیلی حساسیت و دقت لازم را درامورمتوفایان کرونایی ندارند. چرا جسد متوفا با این همه حساسیت و خطرناک بودن بدون تابوت حمل شود؟ چرا جسد متوفا هنگام نماز تنها یک متر با پیش نماز اول فاصله داشته است آیا این خطرناک نبوده است؟ اگر با 5 متر فاصله نماز می خواندند چی می شد؟ چرا ماموران در خصوص رعایت فاصله تذکر لازم را نداده اند؟
چرا جسد متوفا را با چند لای نایلون خیلی محکم نپیچاندند تا ویروس به جاهای دیگر سرایت نکند؟ چرا تنها یک مامور برای تدفین فرستاده شده است؟ اگر از مردم روستا کسی جهت کمک به تدفین داوطلب نشده بود آن مامور به تنهایی می توانست عمل تدفین را انجام دهد؟ مگر اینکه راننده وانت را هم مامور بهداشت حساب کنیم. فکر می کنم این نوع بی احتیاطی ها و عدم دقت ها از سوی مامورین و متخصصین بهداشت قابل قبول نباشد. بهتر است کسانی که در این خصوص صاحب نظر هستند روشنگری بفرمایند. نظرات و سئوالات من تنها برای ایجاد حساسیت و طرح موضوع است و گرنه ارزش علمی و تخصصی ندارد.
نظر شما چیست ؟