میراث فرهنگی برای نجات برج جهانی گنبدکاووس دست به دامان دانشگاهیان شد

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی ترکمن‌؛  ابراهیم کریمی در پاسخ به منتقدان می‌گوید برای نجات برج قابوس به سمت فناوری روز از جمله نانو رفته‌اند اما این نسخه هم نتوانسته زخم دیرینه یکی از آثار ثبت جهانی شده ایران را در یونسکو حل کند.
رشد گیاهان روی برج قابوس مقبره «قابوس بن وشمگیر» زخم تازه‌ای نیست اما سیل فروردین زخم را بسیار عمیق کرد. تا پیش از باران‌های بهاری میزان رشد گیاهان هرچند فعالان حوزه میراث فرهنگی را دلنگران کرده بود اما آنقدر زیاد نبود که به اعتراض آنها در شبکه‌های اجتماعی منجر شود. تازه‌ترین عکس منتشر شده از برج قابوس که خبر از رشد حجم زیادی گیاه روی آن می‌دهد اما اعتراض آنها را بلند کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی گلستان رشد گیاهان را از چشم سیل بهاری و تغییر اقلیم می‌بیند. آنها برخلاف تابستان‌های 50 درجه هرسال، امسال تابستان نمناکی را تجربه کرده‌اند.

کریمی می‌گوید:«هر سال برخلاف امسال گرمای تابستان باعث خشک شدن گیاهان روی گنبد می‌شد اما امسال به‌دلیل رطوبت زیاد نه تنها گیاهان خشک نشده که رشد هم کردند.»

خبر بد دیگری هم وجود دارد. گنبدکاووس علاوه بر یک تابستان مرطوب، پاییز بارانی را هم پیش رو دارد. بنابراین، این بنای بازمانده از سده چهارم هجری در پاییز هم خزانی دوباره را تجربه خواهد کرد.

رطوبتی که به جان بنا افتاده یکی دیگر از مشکلات این اثر جهانی غیر از رشد گیاهان است.

هرچند «محمد حسن طالبیان» معاون میراث فرهنگی کشور در گفت‌و‌گوی کوتاهی از پیدا شدن راه‌حلی برای نجات برج خبر می‌دهد، اما کریمی می‌گوید: «تا الان هیچ کاری غیر از بستن داربست و بیرون کشیدن گیاهان انجام نداده‌ایم.»

فناوری‌های جدید از جمله نانو آن‌طور که کریمی می‌گوید هم خیال قابوس‌بن وشمگیر صاحب تاریخی برج را راحت نکرد.

مدیر کل میراث فرهنگی گلستان می‌گوید: «نمی‌توان هر سال دور بنا داربست زد چون هم چهره بنا را نازیبا می‌کند و هم امکان بازدید را از گردشگران می‌گیرد. همین مسأله باعث می‌شود میراث فرهنگی گلستان بهار امسال تصمیم بگیرد به جای زدن داربست و قطع گیاهان راه را برای گردشگران بهار و تابستان باز کند. معنای این حرف آن است که میراثی‌ها درآمدزایی از حضور گردشگران را به مرمت بنا ترجیح داده‌اند آن هم در سخت‌ترین سالی که این بنای آجری تجربه کرده است! سیلی که آمد بسیاری از گردشگران نوروزی را از آمدن به گلستان پشیمان کرد.

به نظر می‌رسد که همین مسأله باعث می‌شود مسئولان میراث تصمیم بگیرند داربست‌بندی و کندن گیاهان را که باید در بهار و تابستان انجام بگیرد، به مهرماه موکول کنند. اما انتشار یک عکس آنها را پیش از شروع فصل پاییز در معرض انتقاد قرار داد.
کریمی «سم پاشی» را یکی از راه‌های از بین بردن گیاهان برج می‌داند و از طریق روزنامه ایران از پژوهشگران و دانشگاهیان می‌خواهد اگر راه‌حلی برای نجات این اثر جهانی دارند به میراث فرهنگی گلستان اعلام کنند.
با وجود این عبدالمجید نورتقانی سرپرست پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس از ساخت روباتی با عنوان «پرنده قابوس» خبر می‌دهد که می‌تواند سایه سنگین گیاه مزاحم را از روی تاریخ وشمگیر بردارد. او می‌گوید: «این روبات مدل‌سازی شده و ساخت آن بزودی آغاز و برای پاکسازی علف‌های هرز برج گنبد کاووس بلندترین برج آجری جهان دست به‌کار می‌شود.» حال باید دید این پرنده آهنی می‌تواند برج کابوس را از دست گیاهان پرنده کاشت (رشد گیاهان ناشی از دانه‌هایی‌ست که پرندگان به بلندای برج می‌برند) نجات بدهد یا این راه‌حل هم نمی‌تواند درمانی بر این درد دیرینه بنویسد.