به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ترکمن های ایران، بحران کم آبیبحران کم آبی در سالهای اخیر موجب شده تا طرحهای متعددی برای جبران این موضوع در بخشهای مختلف به خصوص بخش کشاورزی اجرا شود.
چند سالی میشود برنج به عنوان یک محصول دارای صرفه اقتصادی و البته نیاز آبی بالا در الگوی کشت کشاورزان گلستانی قرار گرفته است. در حالیکه امسال دولت طرح ممنوعیت کشت برنج در همه استانها به جز گیلان و مازندران را با هدف اصلاح الگوی کشت و معرفی کشتهای جایگزین در دستور کار خود قرار داد اما شاهد آن بودیم که برنج در کشت کشاورزان گلستانی قرار گرفت.
*پایداری تولید در بخش کشاورزی با ساماندهی کشت برنج
در همین رابطه رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان در خصوص آخرین وضعیت کشت برنج استان در گفتگو با خبرنگار فارس از گرگان اظهار کرد: در گذشته شرایط کشت برنج گلستان اختصاصأ به زمینهای نسقی بر میگشت که حدود 15 تا 20 هزار هکتار بود و کشاورزان به صورت نسقی 50 درصد از این اراضی را به کشت برنج اختصاص و 50 درصد دیگر را آیش قرار میدادند تا آبهای سطحی که به صورت قنوات و رودخانه بود جوابگوی کشت آنها باشد.
مختار مهاجر تصریح کرد: متأسفانه شرایط اقتصادی در چند سال گذشته طوری رقم خورد که کشاورزان ترجیح دادند به کشت برنج روی آورند و در حال حاضر سالیانه 75 تا 80 هزار هکتار کشت برنج در استان اتفاق میافتد و منابع آبی زیرزمینی مصرف میشود.
وی افزود: با توجه به کاهش بارندگیها در گلستان و از سویی افزایش تبخیر موجب شده تا آسیب پذیری منابع آبی ما بیشتر شود بنابراین برای توسعه پایدار بخش کشاورزی کشت برنج باید ساماندهی شود و برای تولید پایدار در کشاورزی به سمت مدیریت و حفظ منابع آبی برویم.
رئیس جهاد کشاورزی گلستان با اشاره به برنامههای دولت برای مدیریت منابع آبی گفت: طبق یکی از تبصرههای مصوب دولت اگر چنانچه حداکثر آب به ازای هر هکتار 7 هزار متر مکعب و با کنتور مدیریت شود کشتهایی همچون شالی در این اراضی بلامانع است در همین راستا طی یک سال اخیر با کشاورزان پیشروی زیادی در خصوص روش کشت مستقیم یا خشکه کاری شالی کار انجام دادهایم.
مهاجر بیان کرد: با شرایط کنونی باید سالی یک میزان از کشت برنج را کاهش و به سمت کشتهای جایگزین پیش برویم آبی که در خشکه کاری استفاده میشود 9 هزار و 500 متر مکعب برآورد شده است و از سویی این روش به ازای هر یک هکتار 7 میلیون تومان برای کشاورز نسبت به کشت غرقابی صرفهجویی دارد بنابراین با کمی مدیریت میتوان با 7 هزار متر مکعب نیز شرایط مناسبی برای کشت برنج فراهم کرد.
وی ادامه داد: مصوبه هئیت دولت در رابطه با ممنوعیت کشت برنج در گلستان از سال آینده به طور صد در صد اتفاق نمیافتد بلکه مصوبه به گونهای است که باید طی سه سال به سمت کاهش کشت برنج پیش رویم اما استاندار گلستان از وزارت نیرو درخواست کرده است که این شرایط را برای 5 سال مدیریت کنیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان، تجهیز و نوسازی اراضی شالی و انتقال آب با لوله را یکی از اقدامات مهم در خصوص کاهش مصرف آب در کشت شالی و افزایش راندمان آبیاری عنوان کرد و گفت: در روش انتقال آب با لوله شاهد صرفهجویی 20 تا 25 درصدی هستیم،سال گذشته 420 کیلومتر انتقال آب با لوله در استان انجام شد در برنامه امسال 700 کیلومتر انتقال آب در دستور کار است که تاکنون 460 کیلومتر عملیاتی شده است، در سه سال گذشته نیز یک هزار کیلومتر انتقال آب با لوله در استان انجام شده است.
مهاجر با اشاره به اقدامات لازم در خصوص تجهیز و نوسازی اراضی شالی گفت: 2 هزار هکتار در بخش تجهیز و نوسازی آب بندان و اراضی شالیزار استان کار انجام شده است که این امر موجب افزایش راندمان عملکرد آبی به میزان 60 تا 70 درصد و کاهش مصرف آب شده است.
وی گفت: امسال مصوب شد تا 571 آببندان گلستان لایروبی و مرمت شود که این امر موجب افزایش ذخیره آبی برای کشاورزان خواهد شد.
*ایجاد زیرساختهای لازم برای تغییر الگوی کشت
به گفته دبیرخانه کشاورز گلستان در شرایطی که تمام کشور در شرایط اقلیمی سختی به سر میبرند و از طرفی معیشت کشاورزان موضوع مهمی است که باید به آن توجه شود باید به دنبال راهکار مناسبی برای ایجاد درآمد اقتصادی با حفظ منابع آبی برای کشاورزان باشیم.
علیقلی ایمانی با بیان اینکه سالهاست در گلستان برنج به صورت سنتی کشت میشود، افزود: برای کشت برنج بیشتر از منابع آبهای زیرزمینی استفاده میشود بنابراین برای خروج از این وضعیت باید محققین ارقامی که به خشکی و کم آبی مقاوم هستند و از سویی میتواند عملکرد قابل توجهی برای کشاورزان داشته باشد را معرفی کنند همچنین با اصلاح شیوهها آبیاری و آموزشهای لازم به کشاورزان میتوان هم منابع آب را حفظ و هم به معیشت کشاورزان کمک کرد.
وی آب و خاک را دو عنصر مهم و با ارزش برای کشاورزان عنوان کرد و گفت: کشاورزان کاملأ به اهمیت این دو عنصر واقف هستند چرا که اگر منابع آبی دچار نقصان شود اولین قربانی کشاورزان خواهند بود و واقعیت این است دولتها در شرایط بحران آبی بیشتر برای تأمین آب شرب تلاش میکنند تا تأمین آب در بخش کشاورزی.
دبیرخانه کشاورز گلستان خاطرنشان کرد: وقتی از ایجاد تغییر در روش کشت صحبت میکنیم باید امکانات لازم نیز برای این تغییر فراهم شود در واقع تیمی از محققین، کشاورزان و مسوولان روشهای مقایسهای در انواع کشتها را انجام و سپس یک نتیجه را به عنوان یک بسته علمی ارائه دهند.
بر اساس این گزارش در شرایط اقتصادی کنونی به راحتی نمیتوان دستور ممنوعیت برای کشتی که از لحاظ اقتصادی برای کشاورز حایز اهمیت است را صادر کرد از طرفی شرایط بحرانی آب نیز اجازه کشت شالی را به کشاورزان نخواهد داد بنابراین لازم است زیرساختهای لازم برای معرفی کشتهای جایگزین،توسعه روشهای آبیاری، اصلاح بذر، ترویج شیوههای درست کشت برنج که نیاز کمتری به آب دارد و کنترل بازار در دستور کار مسوولان امر قرار بگیرد.
نظر شما چیست ؟