ترکمن نیوز: غلامرضا برزنونی، فعال سیاسی و فرهنگی در مقاله خود نوشت: فتح خرمشهر و برجام، دو دستاورد نمادین از دو اندیشه حکمروایی در نظام هستند.
تاسیس جمهوری اسلامی، نظام و الگوی اداره کشور را تغییر داد و از زمان پیروزی انقلاب تاکنون، با یک چالش اندیشهای در مدیریت کشور مواجه بوده ایم.
در دهه اول انقلاب دو تفکر در اداره امور کشور شکل گرفت، در تفکر اول اندیشه حکمروایی مردمی، بعنوان یک اندیشه اصیل، بومی، تحولگرا و انقلابی، کم هزینه و پر دستاورد که نماد آن آزادی و فتح خرمشهر بود و تفکر دوم اندیشه حکمروایی محفلی، که یک اندیشه کپی برداری شده، ناسازگار با بوم، غیرتحولگرا، پرهزینه و کم دستاورد بود که با فراز و فرودهایی در چهار دهه همراه بود و مهمترین نتیجه یا نماد اخیر آن، برجام است.
مهمترین چالش مدیریتی دهه ۱۳۶۰ که شایسته بررسی در گام دوم انقلاب میباشد، در دو اتفاق مهم این دهه قابل بررسی است، از یک طرف، ناکارآمدی و انحراف در اندیشه حکمرانی محفلی و صاحبان آن، پایگاه مردمی آنها را به شدت تضعیف کرد و از طرف دیگر موفقیتهای اندیشه حکمروایی مردمی، هرچند محدود، توانست اعتبار و اعتماد اجتماعی این طیف را افزایش دهد.
اندیشه حکمروایی مردمی، با کمرنگ شدن اندیشه رقیب، توانست در نهادهای اداری برجای مانده از سیستم سابق هم تعمیم یابد و به این ترتیب، ظرفیت سازی بزرگی انجام داد که هم در جنگ و امنیت و هم در رسیدگی به مردم، دستاوردهای کم نظیری را به نمایش گذاشت.
اما در اواخر دهه ۱۳۶۰ و اوایل دهه ۱۳۷۰، اندیشه حکمروایی محفلی با ادبیات جدید و متفاوت با اندیشه حکمروایی مردمی در دهه اول انقلاب، در حوزه فرهنگ و اقتصاد آغاز به کار کرد و محور آن، شعار “عادی سازی” روابط سیاسی، فرهنگی و بین المللی بود؛ درست به موازات اندیشه مدیریت مردمی و تحولگرا. این اندیشه حکمروایی، با شعار کار و کار و بازسازی در داخل و ورود سرمایه و تکنولوژی از خارج، اداره دولت و مجلس را برعهده گرفت.
در این مقطع، اولین چالشها در فرهنگ آغاز شد؛ چرا که در ابتدا تلاش کردند حساب چهرههای شاخص مدیریت مردمی – انقلابی را از اندیشه مدیریت مردمی و تحولگرا جدا کنند و اندیشه مدیریتی شهدا و تفکر تحولگرایی اصیل و بومی برخاسته از انقلاب، به موزه تاریخ سپرده شود.
از طرف دیگر ترویج پوششهای نامناسب، تبلیغ مصرف گرایی و رواج رشوه خواری، اولین آثار اندیشهای بود که اخراج مردم از صحنه مدیریت اجرایی کشور و فاصله گذاری با مردم در عرصه سیاست گذاری و برنامه ریزی را با شعار “عادی سازی” به جلو میبرد، به گونهای که مقام معظم رهبری چند بار نهیب زدند و خطر تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی و قتل عام فرهنگی را یادآور شدند.
اندیشه حکمروایی محفلی، در دهه سوم و چهارم، در پوشش شعار عادی سازی و یا انقلاب زدایی در فرهنگ، اقتصاد و سیاست ادامه یافت و حتی در برههای نیز از “توسعه اقتصادی” و در مقطعی “آزادی و توسعه سیاسی” صحبت به میان آمد؛ رمز همخانگی این دو نماد این بود که در اندیشه حکمروایی محفلی – وارداتی، در دهه ۱۳۷۰، یک ائتلاف بین لیبرالها و تکنوکراتها به وجود آورده بود.
اندیشه حکمروایی محفلی با محوریت شعار عادی سازی و در قالب “تنش زدایی و مذاکره با امریکا” در خارج و “فاصله گذاری با مردم” ادامه یافت و مهمترین دستاورد خارجی آن در روابط منطقه ای، عادی سازی مقطعی رابطه با عربستان در اواخر دهه ۱۳۷۰ و اوائل دهه ۱۳۸۰ و در سطح بین المللی توافق با امریکا در برجام در دهه ۱۳۹۰ بود.
در فضای داخلی هم به برخی واپسگراییهای نمادین در حوزه فرهنگ دست زدند و در بُعد سیاست داخلی، کوشیدند دخالت و مشارکت مردم را در اداره کشور کاهش دهند و این را در انتخابات به عنوان یک مبنا برای تعیین دولت و مجلس قرار دهند که تلاش هایشان با واکنش قاطع مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر مشارکت حداکثری و حفظ جمهوریت نظام ناتمام ماند.
امروزه اندیشه حکمروایی محفلی – وارداتی، پس از سه دهه تسلط نسبی، به دلیل ناکارآمدی و شکست در روابط بین المللی و نیز ناکارآمدی اقتصادی و شکست در گسترش رفاه و استقرار عدالت، اعتماد مردم و توجه افکارعمومی را تا حد زیادی از دست داده است.
الگوی حکمروایی مطلوب برای ایران تعمیم “اندیشه حکمرانی مردمی و نظام تحولگرا” در فرهنگ و اقتصاد است و خوشبختانه موجی که در سال اول گام دوم انقلاب، با رستاخیز شهادت حاج قاسم سلیمانی آغاز شده و در انتخابات مجلس ادامه یافته است، میتواند سرآغاز ظهور یک اندیشه و جریان مردمی و حرکت اصیل و تحولگرای بومی باشد.
اتکای هرچه بیشتر به توان داخلی و مدیریت مردمی تحولگرا و تحقق ایده اخراج امریکا از منطقه، چه از درون اقتصاد و فرهنگ کشورها و چه از بعد دخالت در سیاست داخلی کشورهای منطقه، شعار اصلی این تحول جدید است.
امروز کشور به علت انباشت مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیازمند یک تحول جدید در حکمروایی بویژه در حوزه اقتصاد و فرهنگ است و این اندیشه باید بتواند: اولاً ضمن ایجاد هماهنگی و همراستایی در سه قوه، یک امتداد اجتماعی هم جهت با قوای سه گانه را در متن مردم به وجود آورد. ثانیاً مشابه دهه اول انقلاب که اوج مشارکت عمیق مردمی بود و کارها و نهادها از مردم، با مردم و برای مردم بود، برای چهل سال آینده، کادرسازی کند. ثالثاً فرهنگ و اقتصاد را مثل دفاع و امنیت، روی ریل مدیریت مردمی و تفکر اصیل تحولگرایی بومی بیندازد و به کمک جوانان نخبه ایرانی الگوی کم هزینه و پردستاورد پیشرفت را رونمایی کند؛ پیشرفتی که درونزا و پایدار باشد و با آمد و رفت دولتها و مجلس ها، مسیر و شتاب آن تغییر نکند.
ملت بزرگ ایران می داند که مذاکره با آمریکا هیچ خیری برای ملت در بر نخواهد داشت بلکه خسارت محض به بار خواهد آورد چراکه از آن طرف آمریکا امتحان خود را پس داده؛ لذا آزموده را آزمودن خطاست، در همین توافق اخیر برجام، آمریکا بدون هیچ شرم و حیایی مذاکراتی که از دل آن توافقی بیرون آمده بود آن هم توافقی که ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده بود، خروجیاش این شد که ترامپ، با کمال وقاحت بدون شرم و حیا این توافق را پاره کرد و همه آن تعهدات را ملغی کرد.
مقصود آمریکا از مذاکره محدود کردن ملت ایران و مانع شدن در برابر رشد و پیشرفت این ملت است، آنان هدفشان این است که کشور ما را از پیشرفت متوقف کنند؛ بنابراین ما اگر میخواهیم پیشرفت کنیم و به عزت و عدالت واقعی دست یابیم شرط آن این است که قوی شویم؛ چرا که این مذاکرات نهایت به ضعیف شدن ما منتهی خواهد شد.
در اندیشه حکمرانی مردمی و نظام تحولگرا، مسیرمان مقاومت در برابر آمریکا و اتکا به ظرفیتهای داخلی با محوریت اقتصاد مقاومتی و تکیه بر ظرفیتهای درونی با نگاه به کل دنیا است چرا که دنیا مختصر و منحصر به 4 کشور اروپایی و آمریکا نیست.
نظر شما چیست ؟