منابع این سرمایه ها از کشورهای اروپایی، آمریکایی، آسیا و بخش هایی از حوزه خلیج فارس بوده است.
سعدی اوزدمیر اقتصاددان ترک می گوید که این سرمایه گذاری خارجی شامل همه ذینفعان در حوزه های مختلف است از آن جمله 7/5 میلیارد دلار املاک 3/3 میلیارد دلار به عمده فروش و 8/1 میلیارد دلار به بخش صنعت و 1 میلیارد و شصد میلیون دلار به اطلاعات و ارتباطات و بیمه، و حمل و نقل.
از سال 2003 الی 2021 بیشترین سرمایه گذاری بمبلغ 240 میلیارد دلار از آمریکا و اروپا با 6/68 درصد از سرمایه گذاری خارجی و 5/14 درصد از آسیا و حوزه خلیج فارس 1/8 درصد از سرمایه گذاری بوده است.
داغلی اوغلو رئیس دفتر سرمایه گذاری نهاد ریاست جمهوری ترکیه می گوید در سال 2003 مجلس ملی ترک قانونی را تصویب کرد که با کلیه سرمایه گذاران داخلی و خارجی رفتار یکسان و برابر باشد و فرقی میان سرمایه گذار داخلی و خارجی به هیچ وجه نباشد.
و این امکان برای سرمایه گذاران خارجی فراهم شد که بدون مجوز قبلی وارد ترکیه شوند.
در این قانون تمام انتظارات سرمایه گذاران در زمینه انتقال رایگان سود سهام، خرید املاک، حفاظت در مقابل سلب مالکیت و اشتغال در نظر گرفته شده است. گفته می شود میانگین سالانه سرمایه گذاری مستقیم بین المللی بین 1992 تا سال 2002 یک میلیارد دلار بود.
در موضوع سرمایه گذاری خارجی ترکیه با دو گروه از سیاستمداران و اقتصاد سیاسی مواجه است :
گروه اول تفکر منفی در سرمایه گذاری خارجی دارند و معتقدند که اگر در کشوری سرمایه گذاری بیشتری صورت بگیرد بمنزله این است که کشور سرمایه گذار قدرت سیاسی و نفوذ اقتصاد بیشتری پیدا می کند و می گویند کشورتان را به خارجی ها فروخته اید.
گروه دوم معتقدند وقتی سرمایه گذار خارجی وارد یک مملکت نمی شود باین دلیل است که وضعیت مملکت بقدری بد است که هیچ سرمایه گذار خارجی حاضر به حضور در آن مملکت نیست و اما سبب بالا رفت سرمایه گذاری آمریکا در ترکیه این است که در 1985 بین تورگوت اوزال و دونالد ریگان که هر دو به اقتصاد لیبرال معتقد بودند توافق شد که شورای بازرگانی ترکیه و آمریکا تشکیل شود اوزدمیر می گوید بدنبال این امر نزدیک به 2000 شرکت آمریکایی تا امروز در ترکیه سرمایه گذاری کرده اند که یکصد هزار شغل ایجاد نموده اند و در همین شرایط تعداد شرکت های کوچک و بزرگ سرمایه گذاران ترک در آمریکا نیز در حال رشد است.
رئیس دفتر سرمایه گذاری اردوغان معتقد است هم اکنون زمان مشارکت کامل بین ترکیه و ایالات متحده فرا رسیده است و جو بایدن و اردوغان درست مثل ریگان و اوزال راه را برای اهداف تجاری یک صد هزار میلیارد دلاری باز کرده اند.
مدیر مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه
نظر شما چیست ؟