ترکمن نیوز: روز ۲۱ فوریه (۲ اسفند) از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری (به انگلیسی: International Mother Language Day) نامگذاری شدهاست. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شدهاست. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبانها اعلام کرد.
تاریخچه روز جهانی زبان مادری به ۲۱ فوریه ۱۹۵۲ برمیگردد. در این روز دانشجویان دانشگاههای مختلف شهر داکا پایتخت بنگلادش که در آن زمان پاکستان شرقی نامیده میشد در اعتراض به ممنوعیت تحصیل به زبان مادری خود تظاهرات کردند. این تظاهرات با برخورد شدید پلیس مواجه شد که در پی آن عدهای از تظاهرکنندگان جان خود را از دست دادند.
تظاهرکنندگان خواستار به رسمیت شناخته شدن زبان بنگالی به عنوان دومین زبان پاکستان (در کنار زبان اردو) بودند.
بنگلادشیها ولی دست از مبارزه نکشیدند و سرانجام حرکتهای اعتراضی آنان بعد از ۷ سال به استقلال این کشور از پاکستان انجامید. هر سال در این روز در بنگلادش مراسم یادبود برگزار میشود. چندی بعد به درخواست بنگلادش، برای اولین بار سازمان یونسکو در ۱۷ نوامبر سال ۱۹۹۹ روز ۲۱ فوریه (برابر با دوم اسفند) را روز جهانی زبان مادری نامید.
از سال ۲۰۰۰ این روز در بیشتر کشورها گرامی داشته میشود و برنامههایی در ارتباط با این روز برگزار میشود. به دلیل اهمیت زیاد این موضوع مجمع عمومی سازمان ملل متحد سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبانها اعلام کرده است.
کوئیچیرو ماتسورا، رئیس یونسکو در پیام خود به همین مناسبت در آن زمان از دولتها درخواست کرد: «در سیستم تحصیلات رسمی و غیر رسمی خود وامور اجرائیشان، برنامههایی را بگنجانند که همزیستی متوازن و پرثمر زبانهای هر کشور را تامین نماید.»
پیام یونسکو بیشتر خطاب به آن کشورهایی است که در آن اقوام مختلفی با زبانهای متفاوتی زندگی میکنند.
«منشور زبان مادری یونسکو» مصوب ۱۹۹۶ میلادی، حقوق زبانی را به این صورت تعریف کرده است: «همه دانشآموزان باید تحصیلات رسمی خود را به زبان مادری آغاز کنند، و دولتها موظفند که تسهیلات آموزش به زبان مادری را فراهم کنند».