نوشتار درست ترکمنی به ادامه مطالب مراجعه کنید…
نوشتار واحد ترکمنی، مقولهای است که این روزها بسیار بر سر زبانها افتاده است.
نوشتار ترکمنهای ایران به الفبای عربی-فارسی انجام میگیرد و به دلیل دور افتادن از نوشتار قدیمی، نسل جدید با آشفتگی شدیدی در نوشتار خود مواجه شدهاند.
برای مثال برای کلمهی «اسب» at میتوان نوشتارهای زیر را نمونه آورد:
آت، آط، عط.
واژهی دو حرفی (at) به سه نوع دیده میشود و این حکایت از وخامت وضع نوشتاری ترکمنهای ایران دارد.
۱- میراث مکتوب قدیمی (خط عربی-فارسی) که برای خود قواعد نوشتاری داشت.
۲- اصول نوشتاری کنونی ترکمنستان که منطبق با زبان کنونی ترکمنی است.
ترکمنها در ایران به خط عربی-فارسی مینویسند و پیروی نایردن از دو میراث مورد اشاره و نیز عدم انطباق آن با اصول نوشتار کنونی ترکمنستان سردرگمی نوشتاری برای ترکمنهای ایران را به همراه داشته است.
در ترکمنستان، پس از استقلال این کشور، الفبای لاتین استفاده میگردد و این در حالی است که ما شاهد تغییر الفبای این کشور از عربی به لاتین (۱۹۲۸ م.) و دگر بار از لاتین به سریلیک (۱۹۴۰ م.) و بار دیگر از سریلیک به لاتین (۱۹۹۱ م.) بودهایم.
الفبای لاتین ترکمنی و دیگر ملل ترکزبان همچون ترکهای ترکیه و آذری در موارد جزئی با توجه به ویژگیهای زبانی این ملل از هم تفاوت دارد.
* * * * *
در درسهای ارایه شده برای نوشتار درست ترکمنی، از الفبای رسمی ترکمنستان استفاده خواهیم کرد و در معادلهای آن از الفبای عربی-ترکمنی مورد استفاده در نشریات یاپراق، صحرا و … بهره خواهیم برد.
الفبای عربی- ترکمنی مورد استفاده در این کتاب، الفبایی است که توسط استاد مرحوم دکتر حمید نطقی با نام «املاء قلاووزو» (یازی قایدالاری) در نشریه پربار «وارلیق» (شماره ۹۱، ۹۲ آذر و دی ۱۳۶۵) ارایه شده است. این الفبا توسط نگارنده، در کتابهای «الفبای پیشنهادی ترکمن (انتشارات یاغتی، ۱۳۶۹)[۱] و خودآموز ترکمنی (الفبا، خط و تلفظ صحیح) (انتشارات حاج طلایی، ۱۳۷۲) تقدیم جامعهی فرهنگی ترکمنهای ایران شد و اکنون به مرحلهای رسیده است که بغیر از سه حرف (اوْ/o) و (ای/ y) و (غ در اول کلمه) تقریبا تمامی مسایل دیگر این الفبا حل شده است.[۲]
– فرهنگ لغت ترکمنی – تحت ویندوز (روی شکل زیر کلیک کنید:)
– فرهنگ زبان ترکمنی (اندروید) – برای دریافت عضو Gmail باشید. کلیککنید:
راهنمای نوشتار درست ترکمنی ( با الفبای تطبیقی لاتین و عربی) نوشتهی: محمود عطاگزلی (چهارمین نشر الکترونیکی: بهمن ۱۳۹۹، بازبینی دوباره: فروردین ۱۴۰۰)
برای دانلود کتاب آموزشی با لینک مستقیم روی شکل زیر کلیک کنید…
انتشار دهنده: یاشار نیازی
منبع:
مارقوش ترکمن صحرا
دایره المعارف تاریخی و فرهنگی ترکمنهای جهان
www.margush.ir
استفاده از مطالب سایت با قید منبع مانعی ندارد.
نمی دانم چرا ترکمن ها خطشان را اینقدر بی دلیل از خط ترکی متفاوت کرده اند مثلا بجای y,ı می نویسند یا بجای j,c و بجای ŷ,y و امثال اینها که باعث شده ظاهر کلمات متفاوت بشه و درک متقابل از نوشته ها دچار مشکل. در حالیکه خیلی وقتها زبانهای همخانواده حتا کلمات متفاوت از نظر تلفظ را سعی می کنند شبیه هم بنویسند و هر منطقه با تلفظ خودش بخواند مثل کشورهای عربی که کلی تفاوت تلفظ دارند ولی یکجور می نویسند درحالی که ترکمنی و ترکی تفاوت تلفظ چندانی در موارد ذکر شده ندارند ولی متفاوت می نویسند!
نمی دانم چرا ترکمن ها خطشان را اینقدر بی دلیل از خط ترکی متفاوت کرده اند مثلا بجای y,ı می نویسند یا بجای j,c و بجای ŷ,y و امثال اینها که باعث شده ظاهر کلمات متفاوت بشه و درک متقابل از نوشته ها دچار مشکل. در حالیکه خیلی وقتها زبانهای همخانواده حتا کلمات متفاوت از نظر تلفظ را سعی می کنند شبیه هم بنویسند و هر منطقه با تلفظ خودش بخواند مثل کشورهای عربی که کلی تفاوت تلفظ دارند ولی یکجور می نویسند درحالی که ترکمنی و ترکی تفاوت تلفظ چندانی در موارد ذکر شده ندارند ولی متفاوت می نویسند